نور کافی و بهینه یکی از عوامل تعیین کننده سلامتی در محل کار است. اکنون همه چیز نسبت به قبل تغییر کرده است و اهمیت نور کافی نیز نسبت به یک دهه قبل که از اهمیت کمتری برخوردار بود، تغییرات بسیاری کرده است. مطالعات ثابت شده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد میزان بهره‌وری با روشنایی فضای اداری رابطه مستقیم و نزدیکی دارد. دانش روشنایی مطلوب فضای اداری امروزه کمتر از علم نیست و باید یکی از اولین مواردی باشد که در هنگام طراحی فضای اداری مورد توجه قرار می‌گیرد. نور مناسب دفتر نه تنها می‌تواند از سلامتی و بهره‌وری کارمندان پشتیبانی کند، بلکه همچنین می‌تواند در هزینه‌های برق و انرژی نیز صرفه جویی کند.
روشنایی در زندگی روزمره کاری، امری بسیار مهم است و حتی گاهی لازم با است تا متناسب با نوع وظیفه و یا سطح بینایی فردی کارکنان تنظیم شود. گرچه بسیاری از انواع نورهای مصنوعی می‌توانند برای ایجاد روشنایی بهتر فضای اداری کمک کننده باشند اما در نهایت دفاتری که از نور محیطی در طول روز بهره می‌برند شرایط مساعدتری برای کارمندان فراهم می‌کنند که تا حدود زیادی بر میزان رضایت شغلی آنان نیز تأثیرگذار است. در این مقاله همراه مجله مکعب باشید تا رابطه وضعیت روشنایی فضای اداری با سلامتی نیروی کار را باهم بررسی کنیم.
معایب روشنایی نامناسب فضای اداری
روشنایی ناکافی فضای اداری می‌تواند منجر به مشکلاتی نظیر موارد زیر شود:
سردرد و میگرن
روشنایی زیاد بالای سر باعث می‌شود که کارمندان مکرراً از سردرد یا میگرن شکایت داشته باشند. کارمندانی که از میگرن رنج می‌برند اغلب غیبت زیادی نیز دارند.
خواب بد شبانه
بدن همه ما یک ساعت داخلی دارد که در طول شبانه روز تنظیم می‌شود. در حالت طبیعی بدن ما با نور طبیعی فضای باز سازگار است. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که در طول روز از منبع نور طبیعی بهره‌ای ندارند ، درگیر مشکلات خواب شبانه می‌شوند.
خستگی چشم
استفاده از رایانه و مشاهده صفحه‌نمایش در تمام طول روز به‌تنهایی باعث خستگی چشم‌ها می‌شود. حال اگر نور پس زمینه خیلی روشن باشد یا شما خیلی نزدیک یا خیلی دور از صفحه مانیتور نشسته باشید، این عوامل نیز فشار و خستگی بر چشم شما را بیشتر می‌کند.
خواب‌آلودگی و خستگی
تمام موارد فوق می‌تواند منجر به احساس خواب آلودگی و خستگی غیرعادی در کارمندان شود. نور طبیعی فضای اداری نه تنها به بهبود بینایی در افراد کمک می‌کند بلکه باعث افزایش سطح انرژی، رفاه و بهره‌وری در آنان نیز می‌شود.
مزایا نورپردازی مناسب در محیط کار
نور مناسب تاثیر زیادی بر جنبه های مختلف کار دارد. مطالعات نشان می‌دهد که نور محیطی مناسب می‌تواند مزایایی به شرح زیر داشته باشد:
– افزایش سلامت فیزیکی در محل کار
– خلق و خوی بهتر
– بهره وری بیشتر
– رشد و پیشرفت شرکت
ترکیبی از گزینه‌های روشنایی بهترین راه حل رسیدن به ارگونومی نور
استفاده از انواع مختلف گزینه‌های روشنایی در یک دفتر کار به کارمندان اجازه می‌دهد تا در یک محیط دلپذیر کار کنند. اگر چراغ‌های کار در هر ایستگاه کاری نصب شود، کارمندان می‌توانند تصمیم بگیرند که بسته به پروژه‌ای که بر روی آن کار می‌کنند، نور را کم یا زیاد کنند. تمرکز بر تهیه یک فضای اداری با نور مناسب به بالا بردن روحیه، بهره وری و سلامت کارمندان کمک زیادی می کند. شکی نیست که کارمندان وقتی به نور طبیعی دسترسی دارند خوشحال و کارآمدتر هستند.
همه نقاط یک دفتر به روشنایی یکسان احتیاج ندارند. محیط‌های اداری باز که دارای پنجره‌های زیادی هستند، به یک سیستم نورپردازی متفاوت با دفاتری که نور طبیعی ندارد، نیاز دارند. به علاوه، درک اینکه اتاق‌های خاصی برای چه‌کاری طراحی شده‌اند، در انتخاب نور مناسب می‌تواند کمک کننده باشد. مواردی که برای رسیدن به ارگونومی نور باید مد نظر داشته باشید به شرح زیر است:
نورپردازی محیط
نور موجود در یک محیط به عنوان روشنایی محیط شناخته می‌شود. نورپردازی باید سطح روشنایی راحت و بدون خیرگی را فراهم کند. هدف اصلی نورپردازی پخش نور به‌طور مساوی در کل فضا است.
نورپردازی تأکیدی
از نورپردازی تأکیدی برای جلب توجه به یک منطقه یا شی‌ء خاص استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال، نورپردازی تأکیدی می‌تواند به عنوان تأکید بر کانون توجه به شیئی خاص باشد که می‌خواهید در یک ارائه توجه مخاطب را به آن جلب کنید.
چراغ‌های وظیفه‌ای
چراغ‌های وظیفه‌ای در یک دفتر اساساً به چراغ‌های رومیزی اشاره دارد که از آنها برای کارهای خاص مانند خواندن یا نوشتن استفاده می‌شود. چراغ‌های وظیفه‌ای معمولاً در ماه‌های زمستان که نور طبیعی بسیار کم محیطی وجود دارد استفاده می‌شوند.
روشنایی
میزان روشنایی در محل کار در بخش ایستگاه‌های کاری باید حداقل ۵۰۰ lx باشد، اگرچه لازم نیست این عدد در تمامی فضای دفتر به صورت یکسان به همین میزان باشد و برای سایر مناطق دفتر۳۰۰ lx کافی است.
حداقل مقدار روشنایی فضاهای مختلف
مناطق مهمان نوازی یا کنفرانس : ۳۰۰ lx
برای نوشتن ، خواندن ، پردازش داده‌ها : ۵۰۰ lx
کارهای فنی : ۷۵۰ lx
کنترل درخشندگی
لومینانس یا درخشندگی (واحد اندازه گیری: candela (cd) / area unit m2) برای تعریف روشنایی سطح یا جسمی که توسط چشم دیده می‌شود به کار برده می‌شود. کنترل درخشندگی نور در محل کار بدان معنی است که باید زواﯾﺎی ﺗﺎﺑﺶ و ﺗﻮزﯾﻊ ﯾﮑﺪﺳﺖ روﺷﻨﺎﯾﯽ ایجاد شود و از خیرگی نور جلوگیری شود. به عنوان مثال برای کنترل درخشندگی، باید از قرار دادن مونیتورها در جلوی پنجره خودداری کرد.
دمای رنگ
روشنی رنگ توسط دمای رنگ تعیین می‌شود (واحد اندازه گیری: کلوین (K)). برای روشنایی فضای اداری دمای ۴۰۰۰ K یا بیشتر توصیه می‌شود. دمای نورهای مختلف به شرح زیر طبقه بندی می‌شود:
نور آفتابی –زرد : <3300 K
نچرال طبیعی: ۳۳۰۰ الی ۵۳۰۰ K
نور مهتابی- سفید :> 5300 K
نکات مهم روشنایی فضای اداری
در ادامه چند نکته مفید در مورد روشنایی فضای اداری را برای شما آماده کرده‌ایم.
- محل کار باید دارای پنجره‌های کافی برای ورود نور طبیعی باشد
- صفحه مونیتور را در زاویه مناسب نسبت به پنجره قرار دهید تا از تابش خیره کننده نور به آن جلوگیری کنید
- سیستم‌های روشنایی را به طور منظم بررسی کنید
- برای جلوگیری از انعکاس نور از سطوح مات برای میزها استفاده کنید
- نور را بر اساس وظایف کاری کارمندان شخصی سازی خود تنظیم کنید
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا بررسی و ارزیابی وضعیت نور ارگونومیک در فضای اداری خود برای کمک به کسب و کارتان در دستیابی به حداکثر بهره‌وری ، با مشاوران متخصص گروه مکعب تماس بگیرید.اگر این مقاله برای شما مفید بود، لطفاً آن را در شبکه‌های اجتماعی خود با همکارانتان نیز به اشتراک بگذارید!
