استرس در محیط کار می‌تواند سمی کشنده برای بهره‌وری هر سازمانی باشد. وجود استرس در کارمندان می‌تواند مسری باشد؛ و این احساس به راحتی به سایرین نیز منتقل شود. همچنین در اغلب اوقات دلایل استرس مرتبط با فضای کار بوده و به همین دلیل اثر آن کم یا بیش بر روی همه کارکنان قابل مشاهده است. بر همین اساس در طراحی دکوراسیون اداری نیز توجه به موارد موثر بر کاهش استرس از اهمیت بالایی برخوردار است.
راهکار های کاهش استرس در محیط کار برای کارمندان
در این مقاله می‌خواهیم به بررسی راهکارهای کاهش استرس در محیط کار برای کارمندان بپردازیم. نکته مهم اینکه تمرکز اصلی این نوشته بر راهکارهای مرتبط با طراحی دکوراسیون اداری است؛ هرچند در آخرین بخش فهرستی از سایر موارد کاهنده استرس را نیز آورده‌ایم.
-
نورپردازی مناسب
فضاهای بیش از حد تاریک یا بیش از حد روشن، به‌راحتی می‌توانند تمرکز کارکنان را به هم ریخته و موجب استرس ناخودآگاه شوند. بنابراین تنظیم میزان نور به اندازه کافی و نزدیک کردن شدت آن به اندازه نور طبیعی، از جمله کارهایی است که برای مقابله با استرس کارکنان توصیه می‌شود.
از سویی در موضوع نورپردازی، زاویه تابش نور نیز از اهمیت بالایی برخودار است. به‌طور خلاصه زاویه تابش نور در محیط اداری باید به گونه‌ای باشد که موجب آزار چشم‌ها نشده و از سویی انعکاس آن در صفحه نمایش و… فعالیت کاری کارکنان را با چالش مواجه نکند.
نکته نهایی در مورد نورپردازی در یک فضای اداری، ترکیب کردن نورهای آفتابی و مهتابی با یک‌دیگر و به عبارتی استفاده مناسب و به‌جا از آنها است. توجه کنید که نورهای مهتابی معمولا فضا را سرد کرده و عاملی برای ایجاد رخوت و حس استرس هستند. در مقابل نورهای آفتابی به ایجاد فضایی گرم و عمل‌گراتر کمک می‌کنند.
-
ایستگاه کاری ارگونومیک
یکی از مهم‌ترین عوامل در بهبود راحتی کارکنان و افزایش بهره‌وری آنها، طراحی یک ایستگاه کاری ارگونومیک است. منظور از ارگونومیک بودن ایستگاه کاری، استفاده از تجهیزاتی است که با ساختار بدنی فرد سازگار است. در این زمینه استفاده از یک صندلی اداری ارگونومیک در صدر نیازها است. به‌طور خلاصه وجود میز و صندلی اداری ارگونومیک کمک می‌کند تا کارکنان بتوانند ساعات طولانی‌تری را با خستگی کمتر و فشار بدنی کمتر پشت میز کار خود بمانند. از سویی یک ایستگاه کاری ارگونومیک باید تجهیزات مناسب دیگری مانند فضاهای ذخیره‌سازی وسایل کارکنان و دسترسی مناسب به سایر نیازها مثل پرینتر و اسکنر و… را نیز در صورت نیاز فراهم کند.
-
استفاده از طبیعت
تجربه کاهش استرس و ایجاد احساس بهتر با حضور در طبیعت برای همه افراد تا حدود زیادی آشناست. به همین دلیل نیز استفاده از عناصر طبیعی در محیط کار می‌تواند یکی از راهکارهای کاهش استرس در محیط کار برای کارمندان باشد. روش‌های استفاده از طبیعت نیز متعدد است. در درجه اول استفاده از گیاهان آپارتمانی و سبز توصیه می‌شود. این گیاهان می‌توانند در بهبود هوای محیط و وضعیت بصری دفتر کار موثر باشند. البته استفاده بیش از حد از گیاهان نیز می‌تواند موجب کاهش تمرکز کارکنان شود. روش دیگر برای بهره بردن از طبیعت در محیط کار، استفاده از مبلمان اداری ساخته شده از عناصر طبیعی، به‌خصوص چوب است. در این زمینه استفاده از سنگ‌ها نیز در عناصر و فضاهای تزئینی کارساز است.
-
ایجاد حریم خصوصی
تجربه ثابت کرده که یکی از عوامل ایجاد استرس در کارکنان، نداشتن حریم خصوصی مناسب در دفتر کار است. طبیعتا هیچ‌کس دوست ندارد در حالی کار کند که چشم‌های زیادی می‌توانند او و اطلاعات روی صفحه نمایش روبه‌رویش را ببینند. بنابراین اگر بتوانید با بهره گرفتن از عناصری مثل پارتیشن اداری، حریم خصوصی افراد را حتی در دفاتر اداری طراحی شده بر مبنای دفاتر باز بیشتر کنید؛ شانس این را خواهید داشت تا استرس و بدخلقی کارکنان را کاهش دهید. فراموش نکنید که راهکارهای بسیار زیادی برای کنترل فعالیت کارکنان و ترغیب آنها به انجام کارها و پیگیری مسئولیت‌ها وجود دارد. در واقع بررسی‌های مختلف ثابت کرده است که تسلط مدیران بر فضای خصوصی کارکنان و چک کردن آنها با دوربین‌های مداربسته و یا از طرق دیگر، تنها موجب افزایش استرس کارکنان، افزایش فریب‌کاری، ارائه فعالیت نمایشی و بی‌اعتمادی در طرفین می‌شود.
-
فضای استراحت
محیط کار بخش بزرگی از زندگی هر فرد را به خود اختصاص داده است. در واقع امروزه کارمندان حداقل نیمی از ساعات روز خود را در دفتر کار می‌گذرانند. بنابراین در نظر داشته باشید که احتیاجات محیط کار شباهت زیادی به خانه دارد. یکی از این موارد نیز تدارک دیدن فضایی برای استراحت است. در واقع اگر می‌خواهید کارمندان شما کل ساعات بعدازظهر را کسل نباشند؛ بهتر است فضایی را برای استراحت کوتاه‌مدت و حتی چرت زدن چند دقیقه‌ای فراهم کنید. استفاده از مبلمان اداری راحت برای لم دادن، فراهم کردن امکان تنظیم شدت نور، ایجاد فضای سکوت، ارائه چند خوراکی و نوشیدنی ساده مثل چای و قهوه و بیسکوییت و به‌طور کلی ایجاد فضایی در دفتر کار برای دور شدن از استرس محیط کار برای چند دقیقه، می‌تواند بهترین راهکار کاهش استرس در محیط کار برای کارمندان باشد.
-
بهبود ارتباطات
دفاتر باز با ایده بهبود ارتباطات طراحی شدند. این دفاتر کمک می‌کنند تا کارکنان در یک فضای مشترک (با حفظ میزان مشخصی از حریم خصوصی) و در کنار یک‌دیگر مشغول کار شوند. این موضوع به بهبود ارتباطات کارکنان و افزایش آرامش آنها کمک می‌کند. همچنین اگر دفتر کار شما به این سبک طراحی نشده است؛ می‌توانید با طراحی فضاهای جانبی به بهبود ارتباطات کارکنان خود کمک کنید. به عنوان مثال بر روی فضاهایی مثل اتاق بازی، نهارخوری و موارد مشابه سرمایه‌گذاری بیشتری کنید. وجود این فضاها برای ایجاد ارتباطات بین افراد و حتی جلسات سرپایی بین تیم‌های مختلف بسیار کمک‌کننده است.
-
تهویه مناسب هوا
گرما یا سرمای بیش از حد می‌تواند هر مشکلی از جمله استرس را تشدید کند. بنابراین برای کنترل استرس کارکنان خود به داشتن یک سیستم تهویه هوای مناسب نیز توجه کنید. این سیستم باید بتواند فضای دفتر کار شما را به شکلی یک‌دست و مناسب در دمای رفاه حفظ کند. همچنین علاوه بر دما، یک سیستم تهویه هوای خوب باید بتواند بوهای ناخوشایند را از فضا خارج کرده و هوای تازه و پر از اکسیژن را به آن وارد کند.
-
فضای شخصی
داشتن فضای شخصی برای هر کارمندی خوشایند بوده و در شرایط دشوار و چالش‌های کاری می‌تواند در افزایش بهره‌وری و کاهش استرس او موثر باشد. به عنوان مثال هنگام خرید میز اداری به ابعاد و اندازه آن و همچنین نوع کار کارکنان خود توجه کنید. برای این کار نیز باید به تجهیزات ضروری روی میز دقت داشته باشید. نکته اینجاست که یکی از این تجهیزات مهم، وسایل شخصی هر فرد است. به عنوان مثال یک قاب عکس شخصی، یک مجسمه کوچک یا یک گلدان کوچک، می‌تواند حس شخصی‌تر و خانگی‌تری را به فرد بدهد.
-
فضای ورزش
البته که این امکان معمولا در دفاتر کار کوچک وجود ندارد. با این حال در اغلب کمپانی‌های بزرگ، طراحی یک باشگاه اختصاصی برای کارکنان امروزه به عنوان عنصری ضروری در طراحی دکوراسیون اداری در نظر گرفته می‌شود. وجود چنین فضایی به کارکنان اجازه می‌دهد تا در ساعات قبل یا بعد از کار خود همچنان در دفتر کار باقی مانده و به ورزش بپردازند. طبیعتا ورزش کردن موجب سلامتی و کاهش هورمون‌های استرس در بدن می‌شود. از سویی وجود چنین فضایی موجب دلبستگی بیشتر کارکنان به فضای کار و همچنین سازمان مطبوع آنها می‌گردد.
-
سایر موارد
در این مقاله کوشیدیم به اختصار درباره راهکارهای کاهش استرس در محیط کار برای کارمندان با رویکرد طراحی دکوراسیون اداری صحبت کنیم. اما توجه داشته باشید که کاهش استرس کارکنان ابعاد بسیار جدی‌تری نیز دارد. در واقع بهبود دکوراسیون اداری زمانی موجب کاهش استرس و افزایش بهره‌وری می‌شود؛ که سازمان شما در سایر جنبه‌ها نیز، شرایط تقریبا مناسبی را برای کارکنان خود فراهم کرده باشد. بر همین اساس در ادامه به‌طور خلاصه لیستی از موارد مهم دیگر در این زمینه را آورده‌ایم.
- حقوق مناسب و به‌موقع: طبیعتا اگر کارکنان حقوق مناسب و به‌موقعی دریافت نکنند؛ در بهترین فضای کار نیز دچار استرس‌های جانبی خواهند شد.
- ساعات کاری منعطف: این راهکار احساس آزادی عمل بالایی به کارکنان داده و در مقابل استرس آنها را برای به‌موقع رسیدن به محل کار کاهش می‌دهد.
- روزهای تعطیل کافی: امکان دریافت روزهای تعطیل بیشتر برای کارکنان و رسیدگی به امور شخصی، موضوع دیگری است که به کاهش استرس کمک می‌کند.
- فرهنگ سازمانی خوب: فرهنگ سازمانی خوب و حامی، و ارتباط صحیح بین کارکنان نیز در این زمینه موضوع مهمی است.
- برنامه‌ریزی انعطاف‌پذیر: وجود انعطاف در برنامه‌های کاری و سپردن مسئولیت‌ها و اختیارات به شکلی واضح، به کاهش استرس کاری کمک می‌کند.
- ارائه سرویس‌های مشاوره: بسیاری از دلایل استرس به موارد فردی و غیرکاری مرتبط است. با این حال بر روی بهره‌وری کارمندان اثر می‌گذارد. بنابراین ارائه سرویس‌های مشاوره شخصی به کارکنان در کاهش استرس موثر خواهد بود.
- تشویق فعالیت‌های جمعی: سازمان خود را مشوق انجام فعالیت‌های جمعی کنید. فعالیت‌های ورزشی، هنری، تفریحی و… در این زمینه بسیار کمک‌کننده است.
- مدیریت حجم کارها: به کارکنان خود اجازه دهید تا حجم کار خود را مدیریت کنند. در واقع به آنها اختیار دهید تا در زمان مناسب به کار پرداخته و در زمان مناسب به امور دیگر رسیدگی نمایند. به عبارت دیگر تمرکز خود را از سنجش ساعتی کارکنان به سنجش میزان بازدهی آنها تغییر دهید.
در نهایت امیدواریم با خواندن موارد مطرح شده در این نوشته بتوانید سازمانی بهره‌ورتر و با استرس کمتر را تجربه کنید.
