شگفت‌آور است که بدانید طراحی محل کار می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر احساس کارکنان نسبت به خود و کارهای روزمره‌شان داشته باشد. اگرچه دکوراسیون ارگونومیک و مدرن، امروزه به عنوان اصلی مهم و ضروری در بسیاری از شرکت‌ها و دفاتر کار پذیرفته شده است؛ اما چه بهتر که علاوه بر حفظ سلامتی، توجه به ایجاد فضایی دلپذیر نیز در دستور کار تیم طراحی فضای اداری قرار گیرد. یکی از روندهای رو به رشد در زمینه طراحی دفتر کار، طراحی بیوفیلیک است. هدف از این روش طراحی افزایش ارتباط انسان با طبیعت است. در این مقاله می‌توانید با مفهوم فضای کار بیوفیلیک و مزایای پیاده‌سازی آن در دفتر کار خود بیشتر آشنا شوید.
طراحی بیوفیلیک چیست؟
بیوفیلیک (به معنای عشق به طبیعت) به تمایل ذاتی انسان به ارتباط بیشتر با طبیعت اشاره دارد. این اصطلاح برای اولین بار در سال ۱۹۸۰ توسط زیست‌شناس آمریکایی ادوارد ویلسون و در پی توجه او به افزایش نرخ شهرنشینی و قطع ارتباط انسان با محیط طبیعی مطرح شد. طراحی بیوفیلیک یکی از انواع سبک‌های معماری و مفهومی در صنعت ساختمان است که بر پایه افزایش ارتباط انسان‌ها با محیط طبیعی شکل گرفته است. همه روش‌های مورد استفاده در طراحی دفاتر بیوفیلیک به منظور تعامل بهتر انسان با طبیعت شامل استفاده از عناصری است که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به طبیعت مربوط می‌شوند.
برخی از ویژگی‌های طراحی بیوفیلیک به شرح زیر است:
- بهبود سلامت جسمی و روانی افراد
- افزایش سطح انرژی محیط
- ارتباط مستقیم با عناصر طبیعی در محل کار و یا زندگی
- تصفیه هوا و اکسیژن‌رسانی بیشتر به محیط
- ایجاد جذابیت بصری و درنتیجه کاهش بی‌حوصلگی و استرس
- افزایش و بهبود راندمان کاری کارمندان
اگرچه اجرای تکنیک‌‌های این سبک طراحی می‌تواند در برنامه ساخت و طراحی ساختمان نیز گنجانده شوند. اما بسیاری از آنها می‌توانند در مراحل بعدی مثل هنگام بازسازی، نوسازی یا به طور کلی بهبود طراحی داخلی ساختمان نیز اجرا شوند. از آنجایی که طراحی بیوفیلیک شاخه‌ای از چندین ایده و جنبش در حال رشد دیگر است. مفهوم فضای کار بیوفیلیک نیز روندی رو به رشد در پیش روی خود دارد. مفاهیمی چون ساختمان سبز، پایداری، طراحی‌های ارگونومیک اداری و همچنین سلامت جسمی و روحی کارکنان شاخه‌های دیگر از چنین ایده‌هایی هستند. در ادامه برخی از مزایای انجام این سبک را مشاهده خواهید کرد.
- بهبود تنظیم دما
- بهبود کیفیت هوا و تهویه هوا
- استفاده از نور بهتر، چه طبیعی و چه مصنوعی
- تلفیق مناظر زیبا و رنگ‌ها و الگوهایی که به طبیعت نزدیک‌تر هستند
چرا طراحی بیوفیلیک اهمیت دارد؟
طراحی یک ساختمان، فارغ از نوع کاربری می‌تواند نقش مؤثری در افزایش رفاه افراد ساکن در آن داشته باشد. یکی از عوامل کلیدی در طراحی بیوفیلیک استفاده از نور طبیعی است. ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که چرا دفتر شما به نور طبیعی احتیاج دارد؟ چه اثر مثبتی بر محیط کار شما خواهد داشت؟ دقت داشته باشید که در بحث ارگونومی نور و روشنایی هنگامی که از سطح مطلوب نور صحبت می‌شود، به استفاده از نور محیطی تأکید زیادی می‌شود. نور محیطی مناسب فوایدی چون کاهش خستگی چشم، سردرد کمتر، بهبود روحیه، دقت بهتر و کاهش خواب آلودگی را با خود به همراه دارد.
برای اصلاح این مورد شاید نتوانید اندازه پنجره‌های فعلی ساختمان را تغییر دهید. اما می‌توانید برای افزایش نور طبیعی، در پرده‌ها و نحوه چیدمان دفتر خود تغییراتی ایجاد کنید. همچنین در صورت لزوم می‌توانید با استفاده از منابع نور مصنوعی به انعکاس بهتر نور طبیعی کمک کنید.
طراحی بیوفیلیک همچنین بر میزان کارایی افراد تأثیرگذار است. هنگامی‌که دما، نور، آکوستیک و کیفیت هوا در سطحی مطلوب تنظیم شود، افراد شاغل در دفتر عملکرد بهتری خواهند داشت. همچنین اطمینان از مناسب بودن تهویه مطبوع و سایر کنترل‌کننده‌ها، دارای مزایای بهداشتی بسیاری نیز است.
طبق پیش‌بینی سازمان بهداشت جهانی بیماری‌های مربوط با استرس مثل اختلالات سلامت روان و بیماری‌های قلبی عروقی عامل اصلی مرگ و میر در انسان‌ها تا سال ۲۰۲۰ خواهد بود. افزایش فضای شهری و شهرنشینی و عدم تحرک و ارتباط کمتر با طبیعت فرصت کمتری برای بازیابی انرژی ذهنی و جسمی در افراد باقی گذاشته است. از سوی دیگر نتایج یک مطالعه نشان از بهبود ۸ درصدی در میزان بهره‌وری و ۱۳ درصدی رفاه کارکنان شاغل در دفاتر با طراحی بیوفیلیک دارد. بر اساس تحقیقات، استفاده مستقیم یا غیرمستقیم از عناصر طبیعی در محل کار تا حدود زیادی از استرس‌های محیط کار کم می‌کند. همچنین باعث افزایش سطح بهره‌وری و خلاقیت در کارمندان می‌شود.
دفتر کار ارگونومیک
تغییر مبلمان اداری که در دفتر کار خود استفاده می‌کنید نیز، می‌تواند باعث بهبود ارگونومی کلی دفتر شود. صندلی اداری و میزهای قابل تنظیم برای هر کاربری قابل‌استفاده هستند. انتخاب رنگ، الگو و سبک مناسب مبلمان ارگونومیک نیز بسیار مهم است. بسیاری از افراد ترکیب رنگ ساده را دوست دارند. میزها و طراحی‌های دفتر به رنگ سفید ممکن است دقیقاً همان چیزی باشد که گروه شما برای تفکر روشن‌تر و تمرکز بیشتر به آن نیاز دارد.
همچنین ممکن است بخواهید برای بعضی قسمت‌ها از میزهای بامبو استفاده کنید تا با طراحی بیوفیلیک دفتر شما مطابقت داشته باشند. مثلاً به یک میز اداری قابل تنظیم بامبو که با برخی گیاهان سبز طبیعی یا مصنوعی تزئین شده است تا چه حد می‌تواند برای سبک شما جذاب باشد. این تغییرات کوچک می‌تواند کل محیط فضای اداری شما را تغییر دهد. مزایای فیزیولوژیکی و روانی زیادی برای همه افرادی که در آنجا کار می‌کنند به همراه داشته باشد.
تغییر طراحی برای ترکیب بیشتر محیط با طبیعت می‌تواند به تمرکز، نوآوری و بهبود انگیزه کارمندان کمک کند. محل کار باید جایی باشد که افراد از بودن در آن لذت ببرند. از این رو طراحی بیوفیلیک می‌تواند با ایجاد حس خرسندی بیشتر منجر به کاهش تعداد نارضایتی، از کار افتادگی و جابجایی کارمندان شود.
نکاتی برای Biophilic بیشتر در دفتر کار
در این بخش افزایش ویژگی بیوفولیک در دفتر کار را توسط چهار عامل مختلف بررسی می‌کنیم.
سبک چینش و نورپردازی
قبل از بازسازی یک دفتر کار یا ساخت یک دفتر از پایه، در مورد روش طراحی پنجره‌های آن فکر کنید. روشی که بتواند به کارمندان منظره بیرونی مناسبی ارائه دهد. این کار چه با افزودن پنجره‌های بیشتر و چه با جابه‌جایی مبلمان و فضاهای کاری به سمت پنجره‌های فعلی، می‌تواند در بهبود شرایط محیط کار بسیار موثر باشد. این کار باعث می‌شود تا کارمندان به فضای باز دید داشته باشند؛ و نور طبیعی بیشتری را از خورشید دریافت کنند. یک دفتر کار با نور خوب، می‌تواند رفاه و بهره‌وری کارکنان را بهبود بخشد.
البته کارمندان در فضاهای اداری با نور خیلی کم، معمولا از خستگی چشم و سردرد شکایت دارند؛ اما درک این نکته نیز ضروری است که افراد با یک‌دیگر متفاوت هستند. بنابراین بهترین ایده این است که در مناطق مختلف کاری تنوع داشته باشید. برخی از آنها کاملا روشن، برخی دارای نور طبیعی کامل و برخی دیگر با روشنایی کمتر. تا اطمینان حاصل شود که هر فردی در این محیط شاد و سالم است.
استفاده از گیاهان
یکی دیگر از گزینه‌های عالی طراحی محل کار بیوفولیک استفاده از گیاهان طبیعی یا مصنوعی است. بهترین استراتژی در اینجا استفاده از گیاهان طبیعی و زنده در محل کار است. زیرا آنها با جذب دی اکسید کربن از هوا و تولید اکسیژن، کیفیت کلی هوای محیط را بهبود می‌بخشند.
با این حال اگر هزینه نگهداری و رسیدگی به این گیاهان برای شما زیاد است؛ استفاده از گیاهان مصنوعی نیز می‌تواند گزینه مناسبی باشد. چراکه طراحی بیوفیلیک به ایجاد حس طبیعت اشاره دارد. بنابراین به‌طور خاص به این معنی نیست که خود طبیعت باید در محیط کار حضور داشته باشد. بنابراین گیاهان مصنوعی یک راه عالی برای وارد کردن حس طبیعت به دفاتر اداری، بدون هزینه‌های رسیدگی و نگهداری است. مزایای داشتن گیاهان (طبیعی یا مصنوعی) یا فضای سبز در سرتاسر محل کار، شامل رفاه کلی بهتر، طراحی زیباتر و افزایش بهره‌وری است.
استفاده مصالح ساختمانی بیوفولیک
یکی دیگر از راه‌های عالی برای آوردن حس طبیعت به محیط کار، استفاده از مصالح ساختمانی طبیعی است. مثلا استفاده از چوب در طراحی و معماری کلی ساختمان گزینه‌ای عالی برای این کار است. این ایده را می‌توان با ترکیب انواع چوب‌های مختلف و استفاده از آنها در میزها، صندلی‌ها و قفسه‌های چوبی در معرض دید به دست آورد. استفاده از چوب در سال‌های اخیر به دلیل زیبایی ظاهری و خواص بیوفولیک، محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. طراحی چوبی نه‌تنها آرامش طبیعت را به همراه دارد؛ بلکه ارزش فردیت را نیز ارج می‌نهد. زیرا هر قطعه چوب، با دانه‌ها، شیارها و گره‌های خاص خود، در طراحی نهایی متفاوت خواهد بود.
البته از انواع دیگر مصالح ساختمانی طبیعی نیز در طراحی بیوفولیک می‌توان استفاده کرد. بسیاری از افراد از سنگ در طراحی خود استفاده می‌کنند؛ تا حس مشابهی را ایجاد نمایند. در کف، دیوارها، پله‌ها یا طرح‌های سطحی، استفاده از انواع مختلف سنگ شگفت‌انگیز به‌نظر می‌رسد؛ و احساس طبیعی و منحصربه‌فرد بودن را برجسته می‌کند.
استفاده از پارچه در مبلمان اداری
پارچه‌هایی که مبلمان اداری شما را می‌پوشانند باید به نشان دادن شخصیت شرکت شما کمک کنند؛ و به‌طور ناخودآگاه روحیه کارکنان شما را بهبود دهند. با وجود تنوع بی‌پایان در رنگ و طرح پارچه‌ها، پیدا کردن مواردی که به‌خوبی با هم و برای فضای اداری شما کار کنند، بسیار مهم است. این الگوها به دفتر کار شما کمک می‌کنند که زیبایی طبیعی خاصی داشته باشند؛ و به حس و حال طبیعت نزدیک شوند. پارچه‌ها و الگوهایی که با دقت و تامل ایجاد شده‌اند؛ این تاثیر دل‌خواه را تضمین می‌کنند. این امر به ویژه در دفاتر پزشکی و بهداشتی مهم است؛ زیرا هدف اصلی این دفتر حفظ آرامش مراجعان و ایجاد احساس امنیت در آنها است. هرچند به دلیل مزایای مختلف، داشتن آن برای همه دفاتر کار توصیه می‌شود.
جمع بندی
در نهایت این که برخلاف تصور عامه، طراحی بیوفیلیک تنها مختص به منازل مسکونی نیست. امروزه شرکت‌های زیادی در دنیا به این سبک از طراحی دکوراسیون داخلی توجه نشان داده‌اند. شرکت‌های بزرگی چون اپل، گوگل و آمازون به منظور بهبود بهره‌وری کارکنان خود و ایجاد حس انگیزه بیشتر در آنان به استفاده از طراحی بیوفیلیک روی آورده‌اند. در میان کشور‌های جهان ویتنام یکی از کشور‌های پیشرو در امر معماری بیوفیلیک است. در استفاده صحیح و اصولی از این سبک شهرتی جهانی دارد.
اگر می‌خواهید محل کار خود را بهتر کنید، یکی از بهترین راه‌ها برای شروع، اجرای یک طرح بیوفیلیک است. اگرچه رسیدن به اهداف این طرح ممکن است کمی زمان‌بر باشد، اما نتیجه نهایی شما را شگفت‌زده خواهد کرد. یقیناً ارزش ایجاد تغییرات را خواهد داشت. اگر در معذوریت هزینه هستید، حتی با اضافه کردن چندین گلدان سرسبز می‌توانید انرژی و نیروی فوق‌العاده بالایی به محل کار خود تزریق کنید. تا حد زیادی از اضطراب‌ها و استرس‌های زندگی شهری کم کنید. برای مشاوره در خصوص طراحی بیوفیلیک محیط کار و دفتر خود با کارشناسان طراحی دکوراسیون اداری مکعب در تماس باشید. همکاران ما بهترین پیشنهاد‌ها را بر اساس نوع کاربری و پلان محل کار و همچنین آخرین ترند‌های روز دنیا به شما ارائه خواهند کرد.
