فضای کاری تعاملی در تعریف کلی خود شامل ساختمان یا محیطی است که تیم‌های مختلف از کسب‌وکارهای مشغول در حوزه‌های متفاوت، در کنار هم در آن حضور دارند. البته نکته ظریفی که در این بین مطرح می‌شود این است که چنین فضایی در تعریف، با فضای کار اشتراکی تفاوت‌هایی دارد. مهمترین تفاوت این است که در فضای کاری تعاملی تیم شما الزاما در کنار و تداخل با کارمندان شرکت‌های دیگر قرار نمی‌گیرند. مثلا ممکن است شرکت یا استارتاپ شما دو طبقه مجزا از یک ساختمان را در اختیار داشته باشد. اما در عین حفظ فضای اختصاصی خود، امکان ارتباط برقرار کردن با افراد شرکت‌های دیگر نیز وجود دارد.
اصول طراحی فضای تعاملی
این سبک از طراحی داخلی که کمتر از دو دهه قدمت دارد، امروزه از سیلیکون ولی گرفته تا تهران، طرفداران زیادی پیدا کرده است. همچنین مورد استفاده بسیاری از شرکت‌ها در سراسر جهان قرار گرفته است. یکی از مهمترین دلایل این محبوبیت، رشد روزافزون استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوپای خلاق است. فلسفه و ساختار اصلی چنین شرکت‌هایی بر سبک مدیریت چابک یا agile است. چنین نگرشی در ساختار و قالب‌های طراحی کلاسیک نمی‌گنجد و نیاز دارد تا سبک طراحی انعطاف‌پذیر و پویای خود را داشته باشد. در ادامه به بررسی مهمترین نکات طراحی فضای تعاملی می‌پردازیم.
با دیوارها خداحافظی کنید
تعامل، ارتباط و مشارکت فعال با دیگر کارمندان و هم‌تیمی‌ها، به سطح بالایی از شفافیت نیاز دارد. طبیعتا شما نمی‌توانید برای صحبت با همکاران خود مدام از این اتاق به آن اتاق سرک بکشید یا با درهای بسته مواجه شوید. به همین دلیل بهتر است دیوارها را برداشته تا افراد به راحتی و بدون اتلاف وقت به یکدیگر دسترسی داشته باشند.
از فضاهای خصوصی غافل نشوید
برداشتن دیوارها بدون لحاظ کردن فضاهای خصوصی می‌‌تواند به یک آشوب و بی‌نظمی ختم شود. توجه داشته باشید که برخی از کارها نیاز به تمرکز کامل دارند. نمی‌توان کارها را در حالی انجام داد که عوامل محیطی مدام توجه را به خودشان جلب می‌کنند. پس حتما باید در گوشه و کنار فضای کاری تعاملی دفترها یا اتاقک‌هایی را قرار دهید. ممکن است برخی از کارمندان شما درون‌گرا باشند و ترجیح دهند خارج از دایره توجه اطرافیان خود کار کنند.
سلسه مراتب را فراموش کنید
شیوه‌های جدید و مدرن مدیریت کسب و کارها، دیگر قوانین خطی و خشک و سلسله مراتب‌های بالا به پایین را برنمی‌تابد. اگر زمانی بهترین و بزرگ‌ترین فضای هر شرکتی به رییس و مدیران ارشد تعلق می‌گرفت، امروزه دیگر چنین قواعدی پذیرفتنی نیست. تفکر عمودی جای خود را به تفکر افقی داده است. در این طرز فکر افراد در کنار هم قرار می‌گیرند و می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها حضور داشته باشند. بنابراین باید تمامی چیدمان مبلمان اداری یا دکوراسیون فضای اداری که نشان‌دهنده یا القاکننده سلسه مراتب‌های قدیمی هستند را کنار بگذارید. به طور مثال به جای یک میز کنفرانس مستطیلی که بالا و پایین مشخصی دارد، یک میز مدور انتخاب کنید. در این وضعیت همه صندلی‌ها از ارزش یکسانی برخوردار باشند. حتی بهتر است به جای میز، از صندلی‌ها، کاناپه‌ها و مبلمان‌های متفاوتی استفاده کنید که بدون نظمی خطی در کنار هم چیده شده‌اند. با چنین کارهایی، کارمندان جزء نیز هم ارزش با مدیران قرار می‌گیرند و احساس اعتماد به نفس کافی برای بیان ایده‌های خود را خواهند داشت.
لم بدهید و بدون استرس کار کنید
در فضای کاری تعاملی مهم نیست شما در چه حالت فیزیکی کار می‌کنید. بلکه مهم آن است که کار خود را درست انجام بدهید. اگر فکر می‌کنید لم دادن روی یک کاناپه در حالی که یک شلوار جین و تی‌شرت پوشیده‌اید، به بهره‌وری بیشتر شما کمک می‌کند، این کار را انجام دهید. جریان سیال ایده‌ها زمانی به ذهن افراد راه پیدا می‌کند که کمترین سطح استرس را داشته باشند. به زبان ساده‌تر، زمانی که شما حس نمی‌کنید که کار می‌کنید، راندمان بیشتری خواهید داشت. در هنگام طراحی دکوراسیون فضای کاری تعاملی دقت کنید که انواع مبلمان اداری، خریداری شود تا پاسخگوی همه سلیقه‌ها باشید.
به فضاهای دورهمی توجه کنید
هر فضای کاری تعاملی نیاز به جدا کردن قسمت‌هایی دارد که کارمندان اصلا در آن کار نکنند. تا بتوانند بدون فکر کردن به حجم کارها، فقط در کنار هم باشند و از این با هم بودن لذت ببرند. یکی از مهمترین این قسمت‌ها، اتاق غذاخوری است. سعی کنید این فضا را دل‌باز، روشن و با امکانات کافی و لازم طراحی کنید. این ویژگی‌ها در فضای غذاخوری باعث می‌شود افراد، برای دقایقی به مغزهای خود استراحت بدهند. در ساختمان‌هایی که تراس دارند می‌توان بهترین فضا را از آن استفاده کرد. بهترین کار این است که با چیدن تعدادی میز و صندلی، آنجا را به فضایی برای نوشیدن چای و قهوه و کشیدن سیگار اختصاص دهید. فضاهای دنج و آرام کوچکی نیز در چند گوشه از شرکت خود برای مطالعه کتاب یا تماشای فیلم اختصاص دهید.
از اکسسوری اداری و گجت‌های لازم بهره ببرید
برای تعامل و به اشتراک گذاشتن ایده‌ها، در فضای کاری تعاملی به ابزارهای لازم احتیاج دارد. طراحی اتاق‌های فکر یا فضاهایی برای به راه انداختن طوفان فکری بسیار لازم هستند. دیتا پروژکتور، صفحه نمایشگر برای جلسات ویدیویی، رول‌های کاغذی بزرگ و استیکی نوت به همراه تخته‌های هوشمند، از اکسسوری اداری لازم برای طراحی داخلی به شمار می‌روند.
تحت تاثیر ترندها قرار نگیرید
کافیست تا توجه شما در پینترست به یک تصویر از طراحی داخلی یک شرکت جلب شود. در این حالت ممکن است بدون این که متوجه شوید، ساعتها غرق در این تصاویر زیبا و خیال‌انگیز شوید. یا بخواهید همه آنها را در طراحی فضای کاری تعاملی خود به کار بگیرید. طبیعی است که نتیجه کار یک ملغمه بدون منطق از آب در خواهد آمد. بسیار مهم است که هدف اول و آخر شما از طراحی داخلی فضای کاری، رفع نیازهای کارمندانتان و بهره‌وری بیشتر سازمانتان باشد. خودنمایی و درگیر شدن در رقابت بی‌پایان با ترندهای روز نتیجه‌ای جز بالا رفتن هزینه‌ها ندارد. پس از یک متخصص کمک بگیرید و بعد از نیازسنجی دقیق، بر اساس نظرات تخصصی جلو بروید.
سخن آخر
رفتن به سمت طراحی تعاملی فضای کاری نیاز به بازنگری در ارزش‌های کلی سازمان شما دارد. اگر مهمترین ارزش در نزد افراد شما رقابت است، حتی قرار گرفتن در یک فضای تعاملی نمی‌‌تواند آنها را به اشتراک گذاری مجبور کرد. نیاز است مهمترین ارزش سازمان را از رقابت به تعامل تغییر دهید و با مدیریت و رهبری صحیح، این طرز فکر را هم به کارکندانتان انتقال دهید.
