صنعت ساختمان، به خصوص در حوزه طراحی دکوراسیون اداری و خانگی و به‌طور کلی دکوراسیون داخلی، روز به روز بیشتر به سمت تولید آثار هنرمندانه کشیده می‌شود. به‌طوری که امروزه بسیاری از اجزای کاربردی فضای داخلی ساختمان‌ها، فراتر از ارائه کاربردهای مدنظر، از نظر فرم و ظاهر طراحی، واجد ویژگی‌های هنری هستند. در اصطلاح عامه به این سبک‌ها اغلب دکوراتیو گفته می‌شود. یکی از این اجزا که به خصوص در ساختمان‌های نسبتا بزرگ و بزرگ بیشتر مورد توجه قرار گرفته، پله دکوراتیو است. پله‌های دکوراتیو می‌توانند فضای دکوراسیون داخلی شما را متحول کنند. اگر شما نیز از پله‌های سرد و بی‌روح فعلی خسته شده‌اید؛ می‌توانید به طراحی یک راه پله دکوراتیو در پروژه، دفتر کار یا خانه جدید خود فکر کنید.

پله دکوراتیو چیست؟

کارکرد اصلی پله‌ها در هر ساختمانی کاملا مشخص است. این سازه‌ها وسیله‌ای برای اتصال طبقات یک ساختمان به یک‌دیگر هستند. اما گاهی پله‌ها از نظر فرم و شکل طوری طراحی می‌شوند که دارای کاربردهای دیگری نیز می‌شوند. به عنوان مثال قرار دادن مبلمان کوچک در پاگردها می‌تواند فضایی جالب و موقت را فراهم کند. در کنار این کارکردها، در صورتی که پله را در قالب یک طرح خاص و هنری طراحی کرده باشند؛ می‌توانند یک عنصر دکوراتیو در فضای ساختمان محسوب شوند. در این شرایط به آنها پله دکوراتیو می‌گویند.

پله‌های دکوراتیو دارای ویژگی‌ها و انواع خاص خود هستند؛ که در بخش‌های بعدی این نوشته به آنها پرداخته‌ایم. اما به‌طور کلی این نوع پله‌ها با استفاده از مواد باکیفیت و طراحی‌های خاص، زیبایی و ظرافت ویژه‌ای به فضا می‌بخشند. در واقع هدف از ساخت پله دکوراتیو، اینجاد فضایی دلنشین‌تر، خاص‌تر و زیباتر از نظر بصری است.

مهم‌ترین ویژگی‌های پله دکوراتیو

وقتی از پله دکوراتیو صحبت می‌کنیم؛ علاوه بر ویژگی ذاتی دکوراتیو بودن، باید بتوانیم آن را با ویژگی‌های مشخص‌تر و عینی‌تری شناسایی و تغریف کنیم. بر این اساس در این بخش به بررسی ۴ ویژگی اصلی و مهم پله‌های دکوراتیو پرداخته‌ایم.

پله دکوراتیو

  • طراحی‌های منحصربه‌فرد

پله‌های دکوراتیو در طرح‌ها و مدل‌های مختلفی مانند پله‌های مارپیچ، پله‌های چوبی، پله‌های معلق با الگوهای هندسی متنوع و… طراحی و اجرا می‌شوند. در واقع می‌توان گفت اولین و واضح‌ترین تفاوت پله‌های دکوراتیو با انواع پله معمولی، طراحی خاص و منحصربه‌فرد آن است. به عبارت دیگر در طراحی این پله‌ها از فرم‌ها و ساختارهایی استفاده می‌شود که زیبایی و خاص بودن را هدف قرار داده است؛ و لزوما کمکی به بهبود کاربرد و ساختار فنی پله نمی‌کند.

  • استفاده از مواد با کیفیت

در ساخت پله‌های دکوراتیو از مواد با کیفیت و مرغوب مانند چوب، فلز، شیشه و سنگ استفاده می‌شود. توضیح بیشتر اینکه در اغلب ساختمان‌ها، راه پله‌ها فضایی برای عبور و مرور اضطراری و در شرایط وجود مشکل برای آسانسور هستند. در نتیجه تنها استحکام و دوام مصالح به‌کار رفته در آنها اهمیت داشته و مسئله زیبایی در رده بعدی و کم‌اهمیت‌تری قرار می‌گیرد. اما پله‌های دکوراتیو در فضاهای اصلی کاربرد دارند. به عنوان مثال آنها در کنار سایر مبلمان اداری، طبقات یک ساختمان اداری را به هم مرتبط می‌کنند. همچنین آنها در یک خانه دوبلکس، مسیر طبقات را به یک‌دیگر شکل می‌دهند. بنابراین وقتی پله‌ها در فضای اصلی خانه یا دفتر کار قرار می‌گیرند؛ استفاده از مصالح بهتر به لحاض کیفیت ظاهری و زیبایی بیشتر و حتی دوام بالاتر مهم می‌شود. در نتیجه استفاده از موادی مانند چوب، فلز و شیشه در پله دکوراتیو مرسوم‌تر است.

  • ایجاد جلوه‌های زیبا و هنری

پله دکوراتیو به دلیل طراحی‌های خاص و استفاده از مواد با کیفیت، جلوه‌ای زیبا و هنری به فضای داخلی ساختمان می‌بخشد. در واقع این ویژگی مهم‌ترین هدف پله‌های دکوارتیو نیز محسوب شده و باید خاصیت ذاتی آنها باشد. هدف از ترکیب ایده‌های هنری و زیبایی‌شناسانه با ساختار پله‌ها، ایجاد فضایی در دکوراسیون داخلی است که با سایر عناصر فضای داخلی ساختمان هماهنگ بوده و علاوه بر اینکه ایجاد ناهماهنگی و ناهمگونی نمی‌کند؛ بر زیبایی و ظرافت فضا بیفزاید.

  • افزایش ارزش فضا

در نهایت همه این تلاش‌ها در طراحی پله دکوراتیو برای ایجاد ارزش افزوده بیشتر در فضای کار و زندگی است. بر اساس این ویژگی می‌توان گفت پله‌های دکوراتیو پله‌هایی هستند که موجب افزایش ارزش فضای طراحی شده می‌شوند. بنابران به‌طور خلاصه پله‌های دکوراتیو می‌توانند ارزش فضا را افزایش داده و مثلا آن را به یک فضای لوکس و مدرن تبدیل کنند.

آشنایی با انواع پله دکوراتیو

در این بخش به‌طور خلاصه با انواع پله دکوراتیو بر اساس نوع مصالح به کار رفته در آن آشنا می‌شویم.

  • پله‌های چوبی

پله‌های چوبی را باید یکی از جذاب‌ترین انواع پله‌های دکوراتیو دانست. این نوع پله‌ها به دلیل زیبایی و گرمای طبیعی چوب، ظاهری بسیار زیبا و دلنشین دارند. از سویی چوب از اولین عناصر به کار رفته توسط انسان در ساخت خانه و قطعات دکوری بوده است. همچنین چوب زاییده طبیعت بوده و حتی نمونه خشک شده یا مصنوعی آن، پیوندی عمیق با روح و روان انسان برقرار می‌کند. از سویی چوب از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار بوده و به راحتی شکل مدنظر هنرمندِ طراحِ پله دکوراتیو را می‌گیرد.

در نتیجه کار کردن و طراحی عناصر دکوراتیو با آن ساده‌تر است. به همین دلایل و به دلیل استفاده از چوب در بسیاری از عناصر دکوراسیون داخلی، از چوب در طراحی پله دکوراتیو نیز به وفور استفاده می‌شود. پله‌های چوبی از نظر کیفیت و دوام نیز، در صورت استفاده مناسب، جایگاه خوبی داشته و برای افراد ساکن ساختمان نیز گزینه‌ای امن و محبوب محسوب می‌شوند.

  • پله‌های فلزی

پله‌های فلزی از استحکام و مقاومت بالایی برخوردارند؛ و در طرح‌ها و مدل‌های مختلفی قابل اجرا هستند. فلزات اگرچه به انعطاف‌پذیری چوب نیستند؛ اما به‌طور کلی قابلیت فرم‌دهی مناسبی داشته و می‌توانند گزینه‌ای محبوب برای اجرای پله دکوراتیو باشند. پله‌های طراحی شده در این زمینه اغلب از جنس استیل و یا سایر عناصر فولادی بوده و به همین دلیل مقاومت خوبی در برابر ضربه، فشار، خط و خش و… دارند.

همچنین اگرچه پله دکوراتیو فلزی را می‌توان در همه جا دید؛ اما حضور آن در طراحی دکوراسیون اداری پر رنگ‌تر است. در واقع فلز از عناصری است که در آفرینش فضایی جدی و پرانرژی تاثیر مثبت داشته و از این رو در فضاهای اداری گزینه محبوب‌تری بوده و در فضاهای خانگی کمتر از سایر عناصر مورد توجه است.

  • پله‌های شیشه‌ای

پله‌های شیشه‌ای ظاهری مدرن و شیک دارند؛ و می‌توانند فضای مدنظر شما را مدرن‌تر، بزرگ‌تر و روشن‌تر نشان دهند. شیشه به دلیل قابلیت شفاف بوده و عبور نور، گزینه‌ای محبوب برای طراحی پله دکوراتیو است. البته پله‌های دکوراتیو شیشه‌ای معمولا ترکیبی از شیشه و فلز هستند. بنابراین می‌توان گفت پله صرفا شیشه‌ای، به‌طور معمول وجود ندارد. البته اگر نگرانی شما در انتخاب متریال شیشه برای طراحی پله، قدرت و استحکام آن است؛ می‌توانید با خیال راحت این موضوع را در نظر نگیرید. در واقع شیشه استفاده شده در این پله‌ها اغلب از جنس نشکن بوده و مقاومت کافی برا تحمل وزن وارده را دارد.

پله‌ های شیشه‌ای نیز در فضاهای اداری، به خصوص فضاهای اداری مدرن، کاربرد بیشتری از سایر فضاها، به‌خصوص فضاهای خانگی دارند. در واقع اگر چوب فضایی گرم و صمیمی ایجاد می‌کند؛ شیشه فضایی مغرور و مدرن را در اختیار شما قرار می‌دهد.

  • پله‌های سنگی

پله‌های سنگی از استحکام و دوام بالایی برخوردارند. همچنین آن ظاهری کلاسیک و باشکوه دارند. البته ساخت پله دکوراتیو سنگی به این سادگی نیست؛ و اغلب این پله‌ها جزئی از سازه ساختمان بوده و در هنگام ساخت ساختمان، طراحی و اجرا می‌شوند. بنابراین اگر می‌خواهید به فضای فعلی خود یک پله دکوراتیو اضافه کنید؛ انتخاب مدل‌های سنگی کار را کمی سخت و پیچیده می‌کند.

از سویی سنگ نیز بخشی از طبیعت بوده و می‌تواند با روح انسان سازگاری بیشتری داشته باشد. بنابراین استفاده از آن در هر دو فضای اداری و خانگی قابل تصور بوده و نمی‌توان ویژگی‌های خاصی را برای یک فضای خاص به آن نسبت داد. سنگ‌ های قابل استفاده در طراحی پله دکوراتیو بسیار متنوع بوده و در انواع رنگ‌ها، بافت‌ها و طرح‌های مات و براق ارائه می‌شوند. در نتیجه طراحی با سنگ دست شما را در انتخاب رنگ و بافت نهایی دلخواه کاملا باز می‌گذارد. در مقابل سنگ از انعطاف‌پذیری کمتری برخودار بوده و اگر به دنبال ساخت پله دکوراتیو با فرم‌هایی خاص و پیچیده هستید؛ بهتر است به سراغ عناصر دیگر بروید.

  • چند نکته مهم در انتخاب پله دکوراتیو

هنگام انتخاب پله دکوراتیو نکات متعددی را باید مدنظر قرار دهید. در نظر گرفتن این نکات کمک می‌کند تا از نتیجه نهایی کار در بلندمدت و کوتاه‌مدت رضایت بیشتری داشته باشد. در بخش نهایی این مقاله لیستی مختصر از این نکات را مطرح کرده‌ایم.

مشورت با یک متخصص طراحی ساختمان در زمینه اجرای پله دکوراتیو در یک ساختمان از پیش ساخته شده بسیار مهم است. فراموش نکنید که اگرچه زیبایی و دکوراتیو بودن هدف شماست؛ اما هنوز هم امنیت، استاندارد بودن و استحکام پله، مهم‌ترین نکته‌ای است که باید در نظر بگیرید.

دقت کنید که اغلب مدل‌های پله دکوراتیو نیاز به حفظ و نگهداری بیشتری نسبت به پله‌های معمولی دارند. به عنوان مثال پله‌های چوبی نیازمند سرویس‌های سالانه و تعمیرات هر چند ساله هستند؛ تا بتوانند همیشه با همان کیفیت و شکوه اولیه در خانه یا دفتر کار شما بدرخشند.

در پایان امیدواریم با خواندن این مقاله، دید بهتری نسبت به این پله‌ها پیدا کرده و بتوانید هنگام انتخاب و خرید پله دکوراتیو تصمیم بهتری بگیرید.