اختلالات اسکلتی-عضلانی (MSD) صدمات جسمی جدی هستند که می‌توانند از عدم تحرک کافی و افزایش فشار وارده روی سیستم اسکلتی عضلانی ناشی شوند. چنین صدماتی به مرور زمان و در اثر ضعف، فشار، انجام حرکات تکراری و حتی استفاده از صندلی و میز اداری غیر استاندارد ایجاد می‌شوند. گاهی این آسیب‌های جسمی برگشت ناپذیرند و منجر به درد مادام‌العمر می‌شوند. در این مقاله در مورد ارتباط طراحی ارگونومیک فضای کار با سلامت جسمی صحبت می‌کنیم. واقعیت این است که بدن انسان به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند شکارچی خوبی باشد، نه اینکه در تمام طول روز یک جا بنشیند. این در حالی است که متاسفانه اکثر شاغلین، امروزه مجبورند که ساعت‌ها پشت کامپیوتر بنشینند. از طرفی ترک کار یا تغییر آن برای بسیاری از کارمندان امکان‌پذیر نیست. بنابراین ما باید به دنبال راهی باشیم که بتوانیم به کمک آن، مشکلاتی که در فضاهای کاری با آنها مواجه می‌شویم را به بهترین شکل حل کنیم. یکی از این راه‌حل‌ها استفاده از اصول طراحی ارگونومیک فضای کار می‌باشد.
ارگونومی چیست؟
ارگونومی علم طراحی و چیدن اشیاء به گونه‌ای است که تعامل آنها با افراد ایمن، سالم و کارآمد باشد. بر اساس این تعریف، یک صندلی فقط برای نشستن نیست. به همین خاطر امروزه دیگر بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده و طراح در زمینه تجهیزات و لوازم اداری، مبلمان اداری ارگونومیک طراحی می‌کنند. در طراحی این مبلمان اندازه بدن، فرم بدن و نیازهای منحصربه‌فرد همه مصرف‌کنندگان در نظر گرفته می‌شود.
استفاده اصولی از طراحی ارگونومیک فضای کار
صندلی
حتما شما هم وقتی کودک بودید والدین‌تان اصرار داشتند که سر میز شام صاف بنشینید. آنها کاملا درست می‌گفتند. چرا که صاف نشستن نه تنها نشان‌دهنده شخصیت شماست، بلکه برای سلامت جسم‌تان نیز مفید است. خم کردن کمر هنگام نشستن، فشار روی دیسک‌ها و مهره‌ها را افزایش می‌دهد. وقتی فشار روی کمر زیاد می‌شود، طبیعتا خستگی زودتر به سراغ‌تان می‌آید. صندلی که هر روز در محل کار روی آن می‌نشینید باید از منحنی‌های ستون فقرات‌تان پشتیبانی کند و قسمت تکیه گاهش به اندازه کافی بلند باشد. ضمن این که قسمت نشیمن صندلی نیز باید از ران‌ها به موازات لگن حمایت کند. بنابراین افرادی که کارشان پشت میز نشینی است باید بیشتر در انتخاب میز و صندلی اداری دقت کنند و این نکات ساده اما مهم را در نظر داشته باشند.
میز
درست مانند صندلی، میز اداری استاندارد نیز باید به گونه‌ای طراحی شود که برای همه افراد قابل استفاده باشد. ارتفاع میز استاندارد حدود ۷۳ سانتی‌متر است. ضمن این که هنگام نشستن پشت میز، زاویه بازوها باید بین ۹۰ تا ۱۰۰ درجه باشد. بنابراین اگر ارتفاع میزتان قابل تنظیم نیست، ارتفاع صندلی را تنظیم کنید تا بازوها در زاویه مناسب قرار بگیرند. ضمن این که حتما از یک زیر پایی استاندارد نیز برای صاف نگه داشتن پاهای خود استفاده کنید. از طرف دیگر، اگر میز کارتان خیلی کوتاه است، بهترین راه‌حل این است که زیر پایه‌هایش را پر کنید و آن را بالا بیاورید. رعایت این نکات برای کسانی که ساعت‌های زیادی از روز را پشت میز رایانه می‌گذرانند، بسیار ضروری است. این شکل نشستن یک نوع تسکین طبیعی برای بدن است و باعث می‌شود دیرتر خسته شوید. در حقیقت، ترکیب یک میز استاندارد با یک صندلی ایده‌آل قابل تنظیم، احتمالاً موجب کاهش خستگی روزانه و افزایش بهره‌وری شما خواهد شد.
صفحه کلید و ماوس
۸ ساعت در روز تایپ کردن آن هم به مدت ۵ روز کاری در هفته یکی از آن حرکات تکراری مضر برای بدن است. انجام چنین حرکات ریزی، بدون لحاظ کردن شکل صحیح قرارگیری بازوها و مچ دست، آسیب جسمی به دنبال خواهد داشت. بنابراین سعی کنید بازوها را در زاویه مناسب نگه دارید و هر ۱۵ دقیقه یک بار به مچ دست‌ها استراحت بدهید. در حالت ایده‌آل، صفحه کلید باید بین ۲٫۵ تا ۵ سانتی‌متر از ران‌ها بالاتر باشد و ماوس باید در امتداد عرض شانه و به دور از صفحه کلید قرار بگیرد. با این وجود طراحی ارگونومیک فضای کار نه تنها از سلامت جسمی شما حمایت می‌کند بلکه احتمالاً باعث افزایش بهره‌وری و کاهش غیبت و مرخصی خواهد شد.
