در جامعه مدرن امروزی، بسیاری از مردم در سراسر جهان زمان قابلتوجهی را در اتاقها و ساختمانهای محصور مثل دفاتر کارشان میگذرانند؛ بنابراین ایجاد یک فضای کاری که بهطور بالقوه بتواند به ایجاد انگیزه، بهرهوری و رفاه بیشتر آنها کمک کند بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد. در این مقاله از مجله مکعب قصد داریم به بررسی نقش رنگ در طراحی دفاتر اداری و تأثیر آن بر، میزان بهرهوری و رفاه نیروی انسانی بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
رابطه بین رنگ و انسانها
اینکه آیا رنگها میتوانند بر روحیه، بهرهوری و سلامت عمومی روانشناختی افراد تأثیر بگذارد یا خیر، مسئلهای است که در طول تاریخ بارها و بارها در مورد آن بحث شده است؛ اما باید بدانید پاسخ به این پرسش و کشف رابطه بین رفتار انسان و رنگها، کار سادهای نیست. چراکه اندازهگیری دقیق علت و دلیل احساس رفاه، خلقوخو و بهرهوری تقریباً غیرممکن است. این متغیرها ماهیتی پیچیده دارند و میتوانند تحت تأثیر عوامل مختلفی در داخل و خارج از محیط کار تغییر کنند. مطالعه کلاسیک توسط کوالک و همکاران نشان میدهد که طرحهای رنگی بهتنهایی نمیتوانند تأثیر قابلتوجهی بر بهرهوری داشته باشند؛ اما همین برخی شواهد نیز حاکی از آن بوده است که رنگ محل کار تا حدود زیادی میتواند بر روحیه افراد تأثیر بگذارد.
یکی از اولین مطالعاتی که به بررسی رابطه بین رنگ و خلقوخو در افراد پرداخت، در سال ۱۹۷۹، توسط شاوس در مورد یکی از زندانهای آمریکا انجام گرفت. در این تحقیق مشخص شد که با رنگآمیزی دیوارها، رفتارهای پرخاشگرانه تا حدود زیادی کاهش مییابد. این یافتهها بهقدری موردقبول واقع شد که زندانهای سراسر ایالاتمتحده آمریکا و کانادا بهمنظور کاهش خشونت، این رویه را در دستور کار خود قرار دادند. اگرچه تحقیقات روانشناختی زیادی وجود دارد که نشان از تأثیر قابلتوجه رنگ در خلقوخوی افراد دارد اما بااینحال تحقیقات در مورد تأثیر رنگبر بهرهوری کارکنان همچنان ادامه دارد. شرکتهای بزرگی مانند گوگل نیز بهمنظور ارزیابی تأثیر رنگها بر کارایی افراد، آزمایشهای در اطراف فضای اداری انجام دادند که نتایج جالبی از آن به دست آمده است. بهعنوانمثال در این آزمایشها مشخص شد که رنگ بنفش در محیط کار تأثیر منفی دارد.
اهمیت استفاده از رنگ در طراحی دفاتر اداری
تصور کنید در محیطی کار میکنید که رنگی نیست و همهجا از دیوارها گرفته تا مبلمان همه تیر و خاکستری است. فکر میکنید این اتفاق چه احساسی در شما ایجاد میکند؟ آیا روی سلامتی شما تأثیر منفی خواهد گذاشت؟ فکر میکنید آیا میتوانید در چنین شرایطی کار باکیفیت بالا تولید کنید؟
مطالعهای که توسط دانشگاه تگزاس انجام شد، نشان داد که دفاتر کارخانههای خاکستری، بژ و سفید عمدتاً احساس غم و افسردگی در کارمندان ایجاد میکنند که بر بهرهوری آنها تأثیر منفی میگذارد. همچنین بر اساس مطالعه دیگری که در دانشگاه مرکزی لنکاوی انجام شد نیز مشخصشده که رنگ محل کار میتواند بر عملکرد و بهرهوری کارکنان تأثیرگذار باشد. این نتایج ممکن است به این پرسش منجر شود که چگونه این اتفاق میافتد.
رنگهای مختلف – جلوههای مختلف
بدون اینکه حتی خودمان متوجه باشیم رنگها تأثیر بسیار زیادی در روحیه ما دارند. درواقع، یک علم کامل در پس انتخاب رنگ و تأثیرات آن بر خلقوخو و احساسات ما بهعنوان یک انسان وجود دارد که چیزی فراتر از جذابیتهای بصری است. حال بیایید در این بخش به نکات مثبت و منفی استفاده از رنگهای مختلف در طراحی دفتر کار نگاهی بیندازیم. با دانستن این موارد ازاینپس میتوانید هنگام طراحی مجدد فضای خود، رنگها را آگاهانه انتخاب کنید.
سبز
یقیناً اولین چیزی که بسیاری از مردم با شنیدن کلمه سبز به آن فکر میکنند، درختان زیبا و برگهای سبز و چمنهای سرسبز است. یکی از روشهای عالی برای ادغام رنگ سبز در محیط دفتر کار، طراحی بیوفیلیک است. تئوری بیوفیلیا نشان میدهد که انسان تمایل ذاتی به برقراری ارتباط با طبیعت و سایر اشکال زندگی دارد و در دفاتر بیوفیلیک به دلیل اثرات مثبت رنگ سبز، کارمندان بهرهوری و خلاقیت بیشتری از خود نشان میدهند. چراکه ازنظر علمی:
- سبز موجب افزایش انرژی میشود
- به کاهش خستگی چشم کمک میکند
- به حفظ تمرکز کمک میکند
- خلاقیت و نوآوری را شکوفا میکند
- به تسکین و کاهش اضطراب و استرس کمک میکند
بنابراین دفعه بعدی که احساس کردید که ایدههای شما ته کشیده است … به جایی سبز بروید!
آبی
رنگ آبی نیز مشابه رنگ سبز، با دنیای طبیعی در ارتباط است – آسمان آبی و اقیانوسهای آبی. ازاینرو رنگ آبی اصولاً به ایجاد حسی مثبت در افراد کمک میکند. شواهد قابلتوجهی از میزان تأثیرات احتمالی مثبت رنگ آبی و سبز بر خلقوخوی افراد وجود دارد. بهعنوان مثال نتایج یک مطالعه در دانشگاه بریتیش کلمبیا، نشان داد که رنگهای آبی و سبز ازنظر شناختی میتوانند اثر آرام بخشی داشته باشند؛ بنابراین بهکارگیری این رنگها در محیطهای کاری پر استرس و پرتنش تا حدود زیادی میتواند بر سلامت روانی افراد شاغل در آن مؤثر باشد.
- رنگ آبی اثر تسکین دهنده و آرام بخشی دارد
- به افراد کمک میکند تا روی وظیفه انجام شده تمرکز کنند
- میتواند ضربان قلب و اضطراب را کاهش دهد
- موجب عملکرد بهتر افراد حتی در وظایف جدید میشود.
اگرچه بهطورکلی، آبی و سبز بهعنوان رنگهای مثبت قلمداد میشوند اما زیادهروی در استفاده از آن نیز گاهی میتواند باعث احساس غم و اندوه شود و بهرهوری را کاهش دهد.
قرمز
قرمز یکی از قدرتمندترین رنگها است و بنابراین بهترین انتخاب برای مبلمان اداری و یا استفاده در فضاهای خاصی که میخواهید برجسته شوند است. رنگ قرمز احساس گرما را به خود جلب میکند و مناسب فضاهایی است که در آن فعالیت بدنی یا کار شبانه زیاد انجام میگیرد.
- قرمز تخیل را پرورش میدهد و الهامبخش است
- به ایجاد یک فضای شاد کمک میکند.
- به حفظ تمرکز کمک میکند
- ضربان قلب را افزایش میدهد
- میتواند بسیار تحریککننده باشد که ممکن است استرس ناخواسته ایجاد کند
دقت داشته باشید که استفاده زیاد از رنگ قرمز بهطور بالقوه میتواند بر سلامتی شما تأثیر منفی بگذارد و اثراتی چون سردرد، افزایش میزان تنفس و افزایش فشارخون را در پی داشته باشد. بنابراین اگرچه رنگ قرمز ارزشمند است اما مطمئن شوید که در هنگام استفاده از آن تعادل را حفظ میکنید.
زرد
رنگ زرد باعث ایجاد حس خوشبختی و شادی میشود و یادآور تابش آفتاب و تعطیلات تابستانی است. زرد رنگی است که در ذهن اکثر مردم با چیزهای زیبای زندگی سروکار دارد. زرد و نارنجی رنگ کار گروهی است و بهترین انتخاب برای استفاده در محیطهای خلاق، جهت افزایش حس مثبت و تحریک فعالیت ذهنی است. گرچه زیاد دیدن آن میتواند منجر به احساس گرسنگی شود!
- رنگی ایده ال برای استفاده در محیطهای خلاقانه و هنری است
- نوآوری را ارتقا میدهد
- اشتیاق و انگیزه کارمندان را نسبت به کار خود بهبود میبخشد
- موجب افزایش روحیه میشود.
رنگ زرد تا حدودی میتواند موجب تقویت روحیه شود و فضای خوشبینانهای را در دفتر ایجاد کند – اما اعتدال مهم است!
بنفش
بنفش نشان دهنده وفاداری، سلطنت و جاهطلبی است. از این رنگ اغلب برای ایجاد احساس تجمل در یک فضا استفاده میشود. بهعنوان رنگی که کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، اگر در جای مناسب خود به کار گرفته شود، میتواند چشمها را به خود خیره کند. رنگ بنفش همنشینی خوبی با رنگهای دیگر دارد و همین امر استفاده از آن را بسیار متنوع و آسان کرده است
- رنگ فضایی صلحآمیز ایجاد میکند
- میتواند در کاهش استرس مؤثر باشد
- یکی از مناسبترین رنگها برای فضاهای اداری است.
درکل، بنفش به دلیل آرامش ادراک شده و همچنین زیربنای معنوی و لوکس، اغلب در صنایعی چون گردشگری سلامت و آبگرم به کار برده میشود.
سیاه
سیاه رنگی قدرتمند است که باید در جای صحیح و به اندازه به کار برده شود. زیادهروی در استفاده از رنگ سیاه، طاقتفرسا است و موجب ناامیدی و افسردگی میشود. رنگ سیاه برای پروموت کردن محصولات گرانقیمت خوب کار کند و میتواند در کنار سادگی رنگ سفید جلوهای جسورانه ارائه دهد.
- رنگ مشکی تمام نور را به خود جذب میکند
- میتواند نمادی از تجمل و ظرافت باشد
عدم رعایت تعادل در بهکارگیری از رنگ مشکی، میتواند موجب افزایش پرخاشگری شود
سفید
بسیاری از مردم فکر میکنند رنگ سفید خستهکننده است؛ اما اگر این رنگ را صرفاً به دلیل رایج بودن آن نادیده بگیرید، ضرر بزرگی به زیبایی دفتر خود خواهید زد. سفید رنگ جادار بودن است و عملاً از هر رنگ دیگری که ذکر شد در بزرگتر به نظر رسیدن فضا مؤثر است. اگر میخواهید در فضایی تعادل ایجاد کنید رنگ سفید همان چیزی است که شما به آن نیاز دارید. سفید باعث میشود که فضاها بزرگتر و روشنتر به نظر برسند، چیزی که همه دفاتر مدرن میتوانند از آن بهرهمند شوند. رنگ سفید به خودی خود ساده است، اما اگر بهخوبی با رنگهای دیگر ترکیب شود، پتانسیل بسیاری برای طراحی دفاتر اداری دارد.
- سفید رنگ نماد معصومیت و پاکی است
- صمیمیت ایجاد میکند.
- ناامیدی را کاهش میدهد.
سخن پایانی:
ما به طرق مختلفی از رنگها در طراحی دفاتر اداری استفاده میکنیم. جداسازی بخشها، برجسته کردن برخی ویژگیها، پوشاندن برخی معایب تنها بخشهای محدودی از استفاده از رنگها را شامل میشود. تصور اینکه رنگها بهتنهایی میتوانند باعث بهبود رفاه و بهرهوری در فضاهای کاری شوند، موضوعی کاملاً غیرواقعی است. اکنون که از تأثیرات رنگهای مختلف آگاه شدید، میتوانید رنگهایی را برای فضای اداری خود انتخاب کنید که یک محیط مؤثر و لذتبخش را ایجاد میکند. چند رنگ را انتخاب کنید تا ببینید تا چه حد میتواند جلوههای دلخواه را ایجاد کند. رنگها واقعاً در تأثیرگذاری بر روحیه کارمندان و واکنش مشتریان شما تفاوت ایجاد میکنند.
رنگها فقط احساسات کارمندان شما را تغییر نمیدهند، بلکه بهطور چشمگیری بر بهرهوری آنها تأثیر میگذارند. صاحبان مشاغل باهوش سالهاست که برای دستیابی به اهداف مختلف از روانشناسی رنگها استفاده میکنند. از ایجاد روحیه مثبت در مشتریان گرفته تا افزایش خلاقیت اعضای تیم. یک مشاوره خوب طراحی دکوراسیون داخلی میتواند به شما کمک کند به بهترین شکل از رنگها به برای رسیدن به اهداف تجاری خود استفاده کنید. برای پاسخ به این پرسش که چگونه از رایجترین رنگها بهطور مؤثر در دفتر کار خود استفاده کنید با همکاران ما در گروه طراحی دکوراسیون داخلی مکعب تماس بگیرید.